Python If, Elif, Else Blokları: Koşullu İfadeler Nasıl Kullanılır?

Unraz · Nis 08, 2025, 02:34 ÖS

Python, basit ve okunabilir sözdizimiyle bilinen bir programlama dilidir. Koşullu ifadeler, yani if, elif ve else blokları, Python'da karar verme mekanizmalarını oluşturmanın temel yoludur. Bu yapılar, belirli koşullara bağlı olarak kodun nasıl çalışacağını kontrol etmenizi sağlar. Bu yazıda, Python'da if, elif ve else bloklarının kullanımını, pratik örneklerle açıklayacağız. Eğer Python öğrenmeye yeni başladıysanız ya da koşullu ifadeleri daha iyi anlamak istiyorsanız, bu rehber tam size göre!

Python'da Koşullu İfadeler Nedir?
Koşullu ifadeler, bir programın belirli bir duruma göre farklı yollar izlemesini sağlar. Python'da bu işlem, if (eğer), elif (eğer değilse) ve else (aksi takdirde) anahtar kelimeleriyle gerçekleştirilir. Bu yapılar, mantıksal koşulları test eder ve sonuçlarına göre kod bloklarını çalıştırır.

Koşullu ifadelerin temel avantajları:

Esneklik: Farklı senaryolara göre kod akışını yönlendirme.
Okunabilirlik: Python'un girinti tabanlı yapısı sayesinde temiz bir syntax.
Kontrol: Kullanıcı girdilerine veya değişken durumlarına göre karar verme.

If, Elif, Else Bloklarının Temel Yapısı
Python'da koşullu ifadeler şu şekilde kullanılır:

if: Bir koşulu kontrol eder.
elif: İlk koşul sağlanmadığında alternatif koşulları test eder.
else: Hiçbir koşul sağlanmadığında çalışır.

Şimdi bu yapıları örneklerle inceleyelim.

1. Basit If Kullanımı
Tek bir koşulu kontrol etmek için if kullanılır.

Kod Seç

age = 18
if age >= 18:
    print("Reşitsiniz!")

Çıktı: Reşitsiniz!

2. If ve Else ile İkili Kontrol
Bir koşulun tersini de ele almak için else eklenir.

Kod Seç

temperature = 25
if temperature > 30:
    print("Hava çok sıcak!")
else:
    print("Hava normal.")

Çıktı: Hava normal.

3. Elif ile Çoklu Koşul Kontrolü
Birden fazla koşulu test etmek için elif kullanılır.

Kod Seç

score = 85
if score >= 90:
    print("Notunuz: A")
elif score >= 80:
    print("Notunuz: B")
elif score >= 70:
    print("Notunuz: C")
else:
    print("Notunuz: D")

Çıktı: Notunuz: B

Koşullu İfadelerde Karşılaştırma Operatörleri
Python'da koşulları test ederken şu operatörler sıkça kullanılır:

==: Eşit mi?
!=: Eşit değil mi?
<: Küçük mü?
>: Büyük mü?
<=: Küçük veya eşit mi?
>=: Büyük veya eşit mi?

Örnek:

Kod Seç

number = 10
if number == 10:
    print("Sayı 10'a eşit.")
elif number > 0:
    print("Sayı pozitif.")
else:
    print("Sayı negatif.")

Çıktı: Sayı 10'a eşit.

Mantıksal Operatörlerle Koşulları Birleştirme
Koşulları daha karmaşık hale getirmek için and, or ve not operatörleri kullanılabilir.

Kod Seç

age = 20
has_permission = True

if age >= 18 and has_permission:
    print("Giriş izniniz var.")
else:
    print("Giriş izniniz yok.")

Çıktı: Giriş izniniz var.

İç İçe (Nested) If Kullanımı
Koşulları daha ayrıntılı kontrol etmek için if blokları iç içe yazılabilir.

Kod Seç

number = 15
if number > 0:
    if number % 2 == 0:
        print("Sayı pozitif ve çift.")
    else:
        print("Sayı pozitif ve tek.")
else:
    print("Sayı negatif.")

Çıktı: Sayı pozitif ve tek.

Gerçek Dünya Örneği: Kullanıcı Giriş Kontrolü
Pratik bir senaryo ile if-elif-else kullanımını görelim:

Kod Seç

username = "admin"
password = "1234"

if username == "admin" and password == "1234":
    print("Giriş başarılı!")
elif username == "admin" and password != "1234":
    print("Şifre yanlış.")
else:
    print("Kullanıcı bulunamadı.")

Çıktı: Giriş başarılı!

Neden If, Elif, Else Kullanmalısınız?

Dinamik Kod Akışı: Programın farklı durumlara uyum sağlamasını sağlar.
Hata Azaltma: Koşullarla hatalı girdileri filtreleyebilirsiniz.
Kullanıcı Deneyimi: Kullanıcıya özel mesajlar sunarak etkileşimi artırır.

Sonuç
Python'da if, elif ve else blokları, programlama mantığınızı güçlendiren temel yapı taşlarıdır. Basit bir kontrol mekanizmasından karmaşık karar ağaçlarına kadar her türlü senaryoda kullanılabilirler. Yukarıdaki örneklerle bu yapıları kolayca öğrenebilir ve kendi projelerinizde uygulayabilirsiniz. Python'un sadeliği ve esnekliği sayesinde, koşullu ifadeleri kullanarak verimli ve okunabilir kodlar yazabilirsiniz.

Python If, Elif, Else Blokları: Koşullu İfadeler Nasıl Kullanılır?

Unraz